door: Lennart Bloemhof
In Zeist is het deze week met recht tijd voor een feestje. Op 26 november werd exact tien jaar geleden de stichting Meer dan Voetbal opgericht. Henk Kesler en Map Nihom waren vanaf het eerste uur betrokken bij de stichting. Kesler als directeur betaald voetbal bij de KNVB en Nihom als bestuurslid sinds dag één van de stichting. Tien jaar later blikken ze voor Sport Knowhow XL terug op de woelige tijd waarin de stichting ontkiemde, de hoogte- en dieptepunten van het afgelopen decennium en de toekomst van Meer dan Voetbal, op weg naar een nieuw jubileum.
Of, beter nog volgens Meer dan Voetbal zelf, géén nieuw jubileum. Dat zou namelijk betekenen dat 'meer dan voetbal' intrinsiek aanwezig is in de gehele Nederlandse voetbalwereld, waardoor de stichting simpelweg niet meer nodig is. Het was de missie tijdens de oprichting van Meer dan Voetbal tien jaar geleden en dat is het anno 2014 nog steeds.
In 10 jaar is er veel ondernomen
Op weg naar dat doel is er de afgelopen tien jaar veel ondernomen. Er zijn landelijke campagnes opgestart zoals Scoren voor Gezondheid, Meer dan Voetbal-weken stonden op de kalender en de Meer dan Voetbal Awards zijn niet meer weg te denken uit de voetbalwereld. Alle bvo’s kunnen tegenwoordig als maatschappelijk actief worden bestempeld en inmiddels verkennen ook steeds meer amateurclubs hun rol in de maatschappij; ruim 58 procent van de amateurverenigingen in Nederland organiseren maatschappelijke activiteiten.
Het bewijst: op mvo-gebied heeft de voetbalwereld afgelopen decennium een flinke metamorfose ondergaan onder auspiciën van de stichting. Toch herinnert Henk Kesler zich nog als de dag van gisteren dat hij als directeur betaald voetbal van de KNVB samen met Herman Poos - toenmalig manager communicatie van de voetbalbond - brainstormde over het opzetten van een maatschappelijk programma voor de voetbalbond in 2004.
Het Nederlandse betaald voetbal vierde dat jaar haar vijftigste verjaardag, wat een mooie aanleiding was voor een dergelijk initiatief. “We haalden met z’n allen al vijftig jaar veel plezier uit het voetbal, maar we moesten ook eens wat teruggeven aan de maatschappij”, zegt Kesler over de initiële gedachte achter het oprichten van de stichting. Volgens Kesler waren clubs al wel stilzwijgend maatschappelijk actief in die tijd, maar was er geen koepel boven die dergelijke activiteiten coördineerde. Van structurering was al helemaal geen sprake. “Die leegte moest Meer dan Voetbal gaan opvullen”, aldus Kesler.
Slogan: 'voetbal heeft meer dan twee doelen'
Map Nihom was net als Kesler betrokken bij de oprichting van de stichting. Nihom, eigenaar van een adviesbureau en nog altijd secretaris in het bestuur van Meer dan Voetbal, legt uit dat hij bevriend was met Kesler en door hem werd gevraagd mee te denken over hoe de stichting op te zetten. “We begonnen met de prachtige slogan: ‘Voetbal heeft meer dan twee doelen’”, zegt hij. “Dat sprak meteen aan.”
De stichting kende een vliegende start. O.m. toenmalig minister-president Jan Peter Balkenende omarmde het initiatief
Volgens Nihom kende de stichting een vliegende start. Onder meer toenmalig minister-president Jan Peter Balkenende omarmde het initiatief en zag de oprichting van de stichting als een welkom en positief initiatief in een roerige tijd, nog geen maand na de moord op Theo van Gogh.
Henk Kesler bevestigt dat de stichting voortvarend startte. “Maar we hebben ook veel aandacht besteed aan het handen en voeten geven van de stichting”, zegt hij. Dat deed de KNVB onder meer met geld. Een half miljoen euro maakte de voetbalbond vrij voor de ontwikkeling van Meer dan Voetbal. Daarna begon de zoektocht naar een directeur. Al snel kwam Edu Jansing op de radar van Kesler en tien jaar later leidt Jansing de stichting nog altijd in haar dagelijkse reilen en zeilen.
“Daar heb ik geluk mee gehad”, zegt Kesler over zijn zoektocht naar een directeur. Hij herinnert zich nog hoe Jansing zijn kantoor binnenstapte: “Ik heb met drie mensen gesproken, maar Edu was met afstand de beste”. Jansing was volgens Kesler charmant, enthousiast en gedreven. Kesler: “Die andere twee waren te veel geitenwollensokkentypes. Dat kan ik nu wel zeggen, ik ben er toch oud genoeg voor”, lacht de 65-jarige, zonder namen te noemen.
“Maar in het begin ging Edu wel eens de fout in”, vervolgt Kesler. “Toen heb ik hem een aantal keren de hand boven het hoofd gehouden, omdat ik wilde dat hij het ging maken. Dat weet Edu ook. Maar ik weet ook zeker dat het zonder Edu nooit was gelukt de stichting te krijgen waar ze nu is. Daar ben ik van overtuigd”, meent hij.
Officieel werd de stichting opgericht door de KNVB, Eredivisie CV en Coöperatie Eerste Divisie met oud-minister Benk Korthals als eerste voorzitter van de organisatie.
Niet altijd pais en vree
En met zoveel verschillende partijen was het lang niet altijd pais en vree in en rond de stichting, zeker niet in de begindagen, erkent Kesler. Er waren bijvoorbeeld clubs die vonden dat de stichting te weinig deed of ze vonden dat de stichting zich te veel met bepaalde clubs bezighield. “Het was een soort gezonde spanningsboog”, zegt Kesler. “We hadden in die tijd 38 kuikens in een kruiwagen. Die krijgen dan wel eens ruzie. Dan ga je met elkaar om de tafel zitten en het lukte gelukkig altijd om op een prettige manier een oplossing te vinden.”
Henk Kesler heeft het belang van sport in de samenleving voor, tijdens en na zijn KNVB-directeurschap altijd gezien
Tevreden en trots kijkt Kesler terug op datgene wat de stichting heeft bereikt in de afgelopen tien jaar. Hoewel de Tukker niet meer in KNVB-dienst is sinds hij in 2010 zijn directeurstaken overdroeg aan Bert van Oostveen, is hij de ontwikkeling van de stichting nauwlettend blijven volgen. Hij heeft het belang van sport in de samenleving voor, tijdens en na zijn KNVB-directeurschap altijd gezien, onderstreept hij. “De KNVB is eigenlijk het grootste gezinsopvanghuis van Nederland”, aldus Kesler.
Politiek
Volgens hem ziet de politiek tot zijn ergernis het belang van sport vaker niet dan wel en Meer dan Voetbal is daarom nog altijd een belangrijke stichting. “En er zijn prachtige projecten opgezet die ook echt iets hebben bijgedragen”, benadrukt hij. Als persoonlijk hoogtepunt noemt hij het landelijke project ‘Scoren voor Gezondheid’, waarmee leerlingen van basisscholen worden aangezet tot een gezonde leefstijl. “Daarmee hebben we het obesitasprobleem prominent op de kaart gezet”, aldus Kesler.
Map Nihom is dankbaar dat hij naar eigen zeggen de kracht van meer dan voetbal de afgelopen tien jaar met eigen ogen heeft mogen aanschouwen. De belangrijkste merite van de stichting tot nu toe volgens hem? Nihom: “Meer dan Voetbal heeft bewezen dat de kracht van voetbal als middel voor een betere samenleving geen theoretische gedachte is, maar werkelijk bestaat”.
Aan de andere kant is er nog genoeg te winnen, benadrukt het bestuurslid. Nihom noemt als voorbeeld dat de waarde van maatschappelijke activiteiten nog altijd onder de aandacht moet worden gebracht bij clubs. “Meer dan voetbal zou veel vanzelfsprekender moeten zijn in de voetbalwereld”, legt hij uit. “Het is nog te vaak het sluitstuk van de begroting, terwijl maatschappelijke activiteiten clubs juist geld op zouden kunnen leveren. Dat moeten we meer gaan benadrukken. Als je clubs vraagt wat voor hun 'meer dan voetbal' betekent, krijg je vaak een schitterend verhaal. Alleen het intrinsiek leven van meer dan voetbal is iets heel anders.”
"Bad news travels fast"
Een dieptepunt in het tienjarig bestaan van Meer dan Voetbal zijn volgens Nihom de negatieve excessen in het voetbal, zoals supportersgeweld en ook de dood van grensrechter Richard Nieuwenhuizen in december 2012. “Bad news travels fast”, zegt Nihom. “Het is moeilijk daar tegenwicht aan te bieden. Wij moeten duizend goede dingen doen tegenover één exces. Dat vind ik wel eens jammer.”
Zowel Kesler als Nihom hebben duidelijke ideeën wat betreft de toekomst van de stichting. Onder de nieuwe voorzitter Joop Alberda, die ruim een jaar geleden de voorzittershamer overnam van Paul Smits, is de stichting aan het nadenken over haar toekomst en wil ze zich meer profileren als kennisplatform voor prof- en amateurclubs. Daar hoort misschien een nieuwe vorm bij en Edu Jansing noemde dit jaar in een interview met Sport Knowhow XL al drie scenario’s die regelmatig terugkeren op bestuursvergaderingen: Meer dan Voetbal gaat op in het voetbal - bijvoorbeeld in de KNVB, de stichting gaat door in haar huidige vorm of Meer dan Voetbal gaat haar expertise uitbreiden naar andere sporten.
Kesler ziet wel iets in die laatste vorm: “Verbreed je horizon. Er is in tien jaar ontzettend veel knowhow opgebouwd en er zijn grote netwerken opgezet. Daar kan de hele sport van profiteren. Maar er moet wel beleid achter zitten. Anders wordt het een wilde kanovaart.”
"Waarom zou er dan geen groter orgaan kunnen zijn dat Meer dan Sport heet?”
Map Nihom bevestigt dat er binnen de stichting wordt nagedacht buiten de voetbalwereld te treden. “Het maatschappelijk belang van sport is niet exclusief terrein van het voetbal”, zegt hij. “Waarom zou er dan geen groter orgaan kunnen zijn dat Meer dan Sport heet?” Maar volgens hem is er in het voetbal, als grootste sport van Nederland, ook nog voldoende te bereiken. Nihom: “Meer dan Voetbal moet van een begrip naar besef de komende jaren”.
Hij noemt nadrukkelijk het amateurvoetbal als katalysator in die ontwikkeling. Nihom legt uit: “Daarin worden 32 duizend wedstrijden per week gespeeld. Moet je nagaan hoeveel mensen dan op de been zijn, van spelers en publiek tot vrijwilligers. Er zit daar ontzettend veel potentie op maatschappelijk gebied en er gebeurt in het amateurvoetbal ook veel moois om die potentie te benutten, alleen heeft niet elke club het platform dat te delen. Onze rol is die kennis te borgen, clubs samen te brengen en de ideeën te verspreiden, steeds vaker samen met de profclubs.”
Nihom is bestuurslid vanaf het eerste uur, maar peinst er niet over de stichting te verlaten. Hij zet zich met alle liefde de komende tien jaar ook nog in voor Meer dan Voetbal, mocht dat nodig zijn. “Het is het mooiste wat je kunt doen en zolang men mij gedoogt, blijf ik”, besluit Nihom lachend.
Voor meer informatie: Meerdanvoetbal.nl
